Złoty standard temperatury człowieka nieaktualny. To globalny spadek

36,6 stopni Celsjusza - złoty standard nieaktualny

Przez dekady wbijano nam do głowy prostą zasadę: zdrowy człowiek ma 36,6 stopni Celsjusza. To właśnie ta liczba stała się niemal symbolem "normalności" w medycynie i w popkulturze. Coraz więcej badań pokazuje jednak, że to raczej historyczny punkt odniesienia niż twarda, niezmienna norma biologiczna. Co więcej, obecnie średnia temperatura ciała ludzi wydaje się nieco niższa niż u naszych pradziadków, a trend spadkowy jest widoczny w wielu miejscach na świecie.

Skąd wzięło się 36,6°C?

Warto zacząć od tego, że w XIX wieku niemiecki lekarz Carl Reinhold August Wunderlich wyznaczył około 37 st. Celsjusza jako "zdrową" temperaturę ciała, jednak z czasem została ona ustalona na znane nam doskonale 36,6. Ta norma była obecna przez lata, lecz dziś coraz częściej naukowcy zabierają głos i mówią, że złotym standardem wcale nie jest 36,6 st. C.

Najnowsze analizy temperatury człowieka

Jakiś czas temu Myroslava Protsiv z Wydziału Chorób Zakaźnych i Medycyny Geograficznej Uniwersytetu Stanforda w Kalifornii sprawdziła, jaka jest aktualna temperatura ciała człowieka. Wraz z zespołem postawiła hipotezę, że różnice między wartościami notowanymi w XIX wieku a dzisiejszymi wynikami nie są przypadkowe ani wyłącznie efektem innego sposobu pomiaru, lecz odzwierciedlają realne zmiany zachodzące w ludzkim organizmie.

Naukowcy zestawili dane z trzech dużych źródeł, a mianowicie z:

• historycznych pomiarów weteranów Armii Unii z lat 1862-1930,
• wyników amerykańskiego Narodowego Badania Zdrowia i Żywienia z lat 1971-1975
• współczesnej bazy Stanford Translational Research obejmującej pacjentów z lat 2007-2017.

Łącznie przeanalizowano aż 677 423 pomiary temperatury, które posłużyły do zbudowania modelu pokazującego, jak średnia temperatura ciała zmieniała się na przestrzeni ponad 150 lat. Dodatkowo badacze policzyli też, jak bardzo zmieniła się temperatura w zależności od płci. Średnia temperatura ciała mężczyzn jest dziś niższa o ok. 0,59 stopni Celsjusza niż w XIX wieku, a u kobiet spadła o ok. 0,32 stopni Celsjusza. Dlaczego taks się dzieje? Naukowcy tłumaczą to głównie dwoma czynnikami: jesteśmy zdrowsi i rzadziej zmagamy się z przewlekłymi stanami zapalnymi, które podnoszą temperaturę, a do tego żyjemy w bardziej komfortowych warunkach. Ogrzewanie i klimatyzacja utrzymują stałą temperaturę otoczenia, więc organizm zużywa mniej energii na termoregulację, co może obniżać metabolizm.

Dalsza część artykułu znajduje się poniżej. 

Potwierdzono ogniska choroby zakaźnej. Wojewoda zwołał Zespół Zarządzania Kryzysowego

Jaka jest prawidłowa temperatura człowieka?

Na spadek "normy" zwracają uwagę także inne zespoły badawcze. Jednym z kluczowych projektów była analiza dr Julie Parsonnet, w której uwzględniono ponad 677 tysięcy pomiarów temperatury mieszkańców Palo Alto w Kalifornii. Wyniki pokazały wyraźnie, że przeciętna temperatura ciała obniżyła się na przestrzeni lat od wartości bliskich 37 stopni Celsjusza, uznawanych dawniej za standard, do około 36,4 stopni Celsjusza obserwowanych dziś. To kolejny mocny sygnał, że klasyczne 36,6 nie musi już najlepiej opisywać współczesnej populacji.