Wypiętrzające się Roztocze powstało wzdłuż rowów tektonicznych. Dzięki utworzeniu odrębnych bloków, pęknięcia i przesunięcia wypełniły się osadami naniesionymi przez lodowce, wiatr i wodę przekształcając się w łagodne doliny.
Czym jest uskok?
Polecany artykuł:
To struktura, która powstaje w skutek rozerwania mas skalnych i przemieszczenia się ich wzdłuż powstałej powierzchni.
Naprężenia powstałe w blokach skalnych tworzą nowe, czynne uskoki. Są one w południowej części Roztocza. Pomiędzy blokami Szozdy – Tereszpol i Obrocz – Senderki jest ok. 1,5 km dolina rzeczki Świerszcz. Na krawędzi bloku Senderek oddziela się masa skalna, odchylająca się w stronę doliny Świerszcza – wynika z analiz odkrywcy uskoku – Bogusława Radlińskiego.
Po raz pierwszy zaobserwowano je przed laty, była do dziwna, zapadliskowa struktura przebiegająca szczytem wzgórza. Ustalenie jej pochodzenia było trudne, ze względu na jej rozmiar oraz, że jest to teren porośnięty lasem. Dopiero wykonanie specjalistycznej mapy, tworzonej przez impulsy laserowe z przelatującego samolotu dostrzeżono całość zjawiska.
i
Mapa uskoku
Mapa lidarowa to numeryczny model terenu, pozwala na „odsianie” całej warstwy roślinności pokrywającej grunt i zobrazowanie powierzchni gruntu, bardzo dokładnie uwidaczniającego wszystkie nierówności.
Uskok widoczny jest jako wrzecionowaty twór przebiegający w kierunku północny zachód – południowy wschód, o długości około 700 metrów i szerokości dochodzącej do około 20 metrów. Głębokość śladu uskoku dochodzi miejscami do około 2 metrów. Odłamujący się i pochylający w kierunku doliny Świerszcza masyw skalny (w kierunku na południowy zachód) powoduje, że w powstałej szczelinie zapadają się wierzchnie warstwy gruntu.
W lewej dolnej stronie mapy widać nasyp torowiska kolei Zwierzyniec – Bełżec i nasyp szosy Zwierzyniec – Józefów. Czerwone linie to podział powierzchniowy (oddziały i wydzielenia drzewostanowe) Roztoczańskiego Parku Narodowego.
Polecany artykuł:
